همه چیز درباره ی شیدر، لوور یا آفتابگیر

بعید نیست که تا به حال با مشکلاتی از قبیل گرمای بیش از حد در تابستان، انعکاس نور خورشید به داخل ساختمان و یا تهویه ی نامناسب هوا مواجه شده باشید. واقعیت این است که از زمان های قدیم راه حلی برای این مشکل وجود داشته و در سالیان دور مردم با ساختن وسیله ای چوبی به اسم سایبان یا آفتابگیر از ورود آفتاب و تابش مستقیم نور خورشید جلوگیری میکردند؛ امروزه با پیشرفت تکنولوژی، اهمیت و کاربرد این سایبان ها که به اصطلاح به آنها شیدر یا لوور نیز گفته میشود، بسیار بیشتر شده است.

این پیشرفت در وجه های مختلف لوورـ از نوع متریال ساخت گرفته تا کاربردـ نمایان است.

در این مقاله قصد داریم به تعریف کاملی از لوور (louvre) بپردازیم و بعد از صحبت راجع به پرکاربردترین لوورها و انواعشان، از مزایا، قیمت، کاربرد و جنس این شیدر یا آفتابگیرها اطلاعاتی مفید و کاربردی ارائه دهیم.

تاریخچه ی شیدر، لوور یا آفتابگیر:

شیدر یا لوور که در این مقاله قصد داریم به تعریف و توضیح آن بپردازیم، مربوط به امروز و دیروز نیست و شاید حالت ساده و ابتدایی آن را در عکس آشپزخانه های قرون وسطی دیده باشید!

در واقع در آن سالها لوور، شیدر و یا به عبارتی دودکش در قسمت بالایی سقف آشپزخانه و به عنوان سازه فانوس چوبی نصب میشد و علاوه بر تهویه، از ورود و نفوذ برف و باران به درون خانه نیز جلوگیری میکرد.

این سازه های چوبی بعدها از حالت ابتدایی خود خارج شده و طرح پیچیده تر و پیشرفته تری به خود گرفتند تا به شکل شیدر یا آفتابگیرهای امروزی در آمدند.

اما شیدر و یا لوورهای امروزی، دقیقا چه تعریف و کاربردی دارند؟! برای دانستن پاسخ، در ادامه همراه ما باشید.

شیدر، لوور یا آفتابگیر چیست؟!

آفتابگیر یا لوور، یک روکش فلزی و پنجره مانند است که شکلی کرکره ای دارد؛ تیغه های کرکره ای که در این پنجره ی بسته قرار دارند میتوانند به شکل عمودی، افقی و یا زاویه دار باشند.

شیدر یا آفتابگیرها در شکل های مختلف اجرا میشوند و علاوه بر نقش های حیاتی و مهم، نقش زیبایی شناسی نیز دارند.

انواع شیدر به لحاظ ظاهری و نما:

اگرچه شیدر یا آفتابگیرها کاربرد یکسانی دارند، اما میتوانند به لحاظ ظاهری و جنس متفاوت باشند چرا که این آفتابگیرها با توجه به صلاح دید افراد متخصص و یا نیاز کارفرما در طرح های مختلف با متریال های متفاوتی تولید میشوند؛ اما در این بین، پرکاربردترین شیدر یا لوورها کدام هستند؟!

شیدر (لوور) آلومینیومی دوکی شکل:

نکته ی برجسته ای که راجع به لوور یا شیدرهای آلومینیومی دوکی وجود دارد، زیبایی و استحکام منحصر به فرد این آفتابگیرها است. شیدرهای آلومینیومی دوکی شکل از آلیاژ ۶۰۶۳ آلومینیوم تولید میشوند و شاید به همین خاطر جزو بهترین لوورها به حساب می آیند.

این لوورها به علت داشتن تیغه هایی با مقاطع دوکی شکل، به این نام معروف شده اند.

لوورها یا شیدرهای دوکی آلومینیومی از سه بخش تشکیل شده اند: بخش خورشیدی، منقاری و مقاطع دوکی آلومینیومی که از لحاظ ساختاری، مقطع دوکی روی مقطع منقاری قرار گرفته و شکل کلی نما را میسازد؛ در این بین بخش خورشیدی دندانه دار است و قابلیت تغییر زاویه نیز دارد. این قابلیت تغییر زاویه، امکان کنترل  نور ورودی به فضا یا ساختمان را میدهد.

آفتابگیر یا شیدرهای آلومینیومی هم به صورت عمودی و هم افقی و از طرف دیگر هم به صورت ثابت و هم متحرک قابل اجرا هستند که آفتابگیرهای افقی و ثابت به نسبت بقیه ی شیدرها پرفروش تر اند. لوورها یا شیدرهای آلومینیوم دوکی میتوانند ضخامتی بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلی متر داشته باشند که انتخاب ضخامت کاربردی و مناسب به سلیقه و نیاز افراد بستگی دارد.

شیدر آلومینیومی ثابت:

اگر به دنبال رایج ترین، پرمصرف ترین و محبوب ترین نوع شیدر یا آفتابگیر بگردید، قطعا به شیدر یا لوورهای آلومینیومی ثابت، برمیخورید!

این آفتابگیرها به دلیل نصب آسان و قیمت مقرون به صرفه و همچنین دوام بالا و اقتصادی بودن، تبدیل به شیدرهایی پرمخاطب شده اند. علاوه بر موارد گفته شده، شیدرهای آلومینیومی ثابت به راحتی روی بسیاری از نماها از جمله ورق کامپوزیت و نماهای شیشه ای قابل اجرا هستند که این مورد از دیگر مزیت های آفتابگیرهای آلومینیومی ثابت محسوب میشود.

شیدر آلومینیومی متحرک:

همانطور که از اسم شیدرآلومینیومی متحرک مشخص است، این شیدر یا لوور ثابت نیست و قابلیت چرخش و حرکت دارد؛ این حرکت از طریق سیستم کنترل از راه دور نیز امکان پذیر است و کسانی که لوورهای آلومینیومی متحرک را انتخاب کرده اند میتوانند به کمک سوئیچ، قسمت هایی از این آفتابگیر را جابه جا و به این ترتیب نور ورودی را به دلبخواه خود، تنظیم کنند.

از این نوع آفتابگیر یا شیدر، علاوه بر کاربردهای معمول و نماسازی، در قسمت فضاهای داخلی ساختمان ها نیز استفاده میشود.

از مزیت های لوور یا شیدرهای آلومینیومی متحرک، میتوان به قابلیت اجرا در اندازه های مخلتلف، قابلیت تنظیم نور ورودی و سبک بودن اشاره کرد.

لازم به ذکر است این آفتابگیرهای متحرک را میتوان با تکنولوژی های پیشرفته و به همراه سیستم های ثابت اجرا کرد.

لوور آلومینیومی مکعبی شکل:

ساختار کلی لوورهای مکعبی شکل، از پروفیل آلومینیوم است. تیغه های آفتابگیرهای مکعبی، به صورت مکعب طراحی شده اند و با ساختاری متفاوت خود، هنگام قرار گرفتن در کنار یکدیگر، پوشش دهی بسیار خوبی دارند.

بیشترین کاربرد شیدر یا لوورهای آلومینیومی مکعبی در قسمت های دور بام، چیلر و نماسازی است.

شیدر آلومینیومی کامپوزیت:

شیدرهای آلومینیومی کامپوزیت، از ورق های کامپوزیت تهیه شده اند؛ در واقع این شیدرها بین دو لایه از ورق آلومینیوم قرار داده شده اند و به خاطر موادی که در ساخت آنها استفاده شده، وزن کمتری دارند.

این وزن کمتر آفتابگیرهای آلومینیومی کامپوزیت به نسبت بقیه ی آفتابگیرها و شیدرها، باعث تعدیل فشار وارد شده به زیرسازها میشود که این مزیت آنها را به شیدرهایی کاربردی تبدیل کرده است.

شیدرهای آلومینیومی کامپوزیت، قابلیت نماهای کامپوزیت را دارا هستند.

شیدر آلومینیومی مستطیلی:

شیدرهای آلومینیومی مستطیلی که به شیدر یا لوورهای باکسی نیز شهرت دارند، در انواع ساده و متحرک تولید میشوند. لوورهای مستطیلی نیز مانند سان شیدرهایی که تا به حال از آنها صحبت شد، خاصیت تهویه و تنظیم نور و غیره را دارا هستند اما ساختار متفاوت شیدرهای باکسی باعث شده تا قسمت زیرین آنها از بیرون قابل مشاهده باشد به همین علت داشتن زیرکاری تمیز بسیار حائز اهمیت است.

شیدر یا لوورهای آلومینیومی به خاطر ظاهر جذابی که دارند، بیشتر از بقیه ی آفتابگیرها در نماسازی کاربرد دارند. لوورهای مستطیلی معمولا در عرض ۱۰۰ و ارتفاع ۵۰ میلی متر تولید میشوند و به عنوان پوشش دوم به شکل عمودی یا افقی قابلیت اجرا دارند.

از مزیت های شیدرهای آلومینیومی مستطیلی میتوان به نصب راحت، دوام بالا و اقتصادی بودن اشاره کرد.

لازم به ذکر است که شیدر یا لوور های باکسی میتوانند از متریال های مختلفی تولید شوند اما پرتقاضاترین و محبوب ترین نوع آن، از آلومینیوم ساخته میشود.

طراحی و نصب انواع شیدر چگونه است؟!

شاید طراحی و نصب انواع شیدرها و لوورها آسان به نظر برسد اما برای اینکه شیدرها تا سالهای سال کارایی و مقاومت مورد نیاز خود را داشته باشند، باید از قسمت های ابتدایی و انتخاب متریال مورد استفاده گرفته تا اجرا و نصب، زیر نظر متخصصیین انجام شود.

به طور کلی آفتاب گیر یا شیدرها با توجه به نیاز کارفرما یا معماران به شکل های عمودی و افقی طراحی میشوند و در بستر ثابت، مکانیکی یا سنتی قابل اجرا هستند.

اما نصب هرکدام از انواع شیدر یا آفتابگیرها متفاوت است؛ برای مثال شیدرهای آلومینیومی ثابت به وسیله ی End-cap به سازه متصل میشوند و یا توسط پایه روی نگهدارنده ی خود قرار میگیرند؛ یا شیدرهای مستطیلی بیشتر به عنوان پوسته ی دوم نصب میشوند. در هر صورت نصب هریک از این سان شیدرها نیاز به تجربه و مهارت کافی دارد.

مجموعه ی متارک با سالها تجربه تمام سعی خود را میکند تا در انتخاب کاربردی ترین متریال، حرفه ای ترین شکل طراحی و اجرا به صورت تخصصی، بهترین باشد.

مزایای استفاده از شیدر در ساختمان:

شیدر یا لوورها شاید ساده به نظر برسند اما مزایای بسیار زیادی دارند که همین مزیت ها میتوانند این سایبان ها را تبدیل به عضو ثابت تمام ساختمان ها کنند. در ادامه به برخی از مزایای شیدر یا لوورها اشاره میکنیم:

• لوورها باعث کاهش مصرف انرژی میشوند. ( به این شکل که شیدرها قادر هستند تا ۸۰٪ تاثیر تشعشع نور خورشید را کاهش دهند که همین مورد مصرف انرژی را تا ۳۰٪ کاهش میدهد)
• شیدرها از آلودگی صوتی، پیچیدن باد و یا تابش مستقیم نور خورشید جلوگیری میکنند.
• لوور یا شیدرها با کاهش مصرف انرژی، هزینه های حرارت و برودت ساختمان را کاهش میدهند.
• شیدرها دسترسی به فضای زیر سقف را آسان میکنند.
• شیدرها باعث ایستایی و مقاومت بنا و سقف میشوند.
• شیدرها روی ساختمان سایه می اندازند و مانع گرم شدن بیش از حد درون ساختمان میشوند.
• سبک بودن، انعطاف بالا، کنترل دما و دوستدار محیط زیست بودن از دیگر مزایای شیدرهای آلومینیومی است.
• شییدرها باعث زیباتر شدن نمای ساختمان ها میشوند.
• لوورهای آینه ای پرتوهای نور را محدود میکنند و باعث تغییر مسیر نور میشوند.
• شیدرها از دید افراد بیرون به فضای داخل، جلوگیری میکنند.

کاربرد استفاده از شیدر در ساختمان:

تا به اینجا با کسب اطلاعاتی راجع به انواع مختلف شیدر یا لوورها و همچنین مزایای آنها، حتما تا حدودی پی به کاربرد این سایه بان های محبوب برده اید؛ در ادامه به تعدادی از این کابردها اشاره میکنیم:

• از لوور یا شیدرها در صنایع مختلفی از جمله صنعت برق و ریخته گری استفاده میشود.
• لوور یا شیدرها گزینه ی مناسبی نیز برای سقف یا درب های جلوی کمد هستند.
• از نمای لوورها در ساختمان های مختلف-از ساختمان های مسکونی گرفته تا اداری و تجاری و ورزشگاه هاـ استفاده میشود.
• گاهی از شیدر یا آفتاب گیرها به عنوان حفاظ استفاده میشود.
• شیدرها در حمل و نقل کاربرد بسیاری دارند.
• از لوورها به عنوان لنز چراغ راهنمایی استفاده میشود.
• در آخر شیدریا لوور میتواند نقش تزئینی نیز داشته باشد و تنوع طرح، رنگ و امکان ایجاد طرح های مختلف، این نقش را پررنگ تر کرده است.

نکات مورد توجه برای سفارش و خرید شیدر یا لوور:

همانطور که تا به اینجا گفته شد، آفتابگیرها و تنوعشان به یک یا دو مورد محدود نمیشود و امروزه شیدرها در طرح و رنگ های مختلف و با متریال های متفاوتی از جمله آلومینیوم، چوب، شیشه و غیره تولید میشوند.

اما نکته ی مهم درباره ی شیدر یا لوور، انتخاب بهترین نوع و متریال با توجه به کاربرد مورد انتظار آن است؛ برای مثال موقعیت جغرافیایی یا نقشی که از لوور انتظار دارید، همه و همه میتوانند در تصمیم گیری موثر باشند.

بهتر است موقع سفارش یا خرید به این امر توجه داشته باشید که لوور انتخابی شما باید کیفیت بالایی داشته باشد تا با قرار گرفتن در معرض عوامل مخرب، از بین نرود و تا سالهای سال برای شما کاربردی باشد.

از طرفی جنس لوور یا شیدر بسیار مهم است اما میتوان گفت کارایی و کیفیت لوورهای آلومینیومی بسیار بالاتر از انواع دیگر آن است،؛ به همین علت لوورهایی با جنس آلومینیوم در بسیاری از مواقع پیشنهاد ما است.

لوورهای آلومنیومی تمامی ویژگی های فلزات آلومینیوم را دارا هستند؛ ویژگی هایی مثل مقاومت بالا، سازگاری با بیشتر شرایط آب و هوایی، دوستدار محیط زیست بودن، ضدزنگ بودن، مقرون به صرفه بودن و غیره از مزیت هایی است که چشم پوشی از آن مشکل است.

اگر در انتخاب بهترین و مناسب ترین لوور یا شیدر مردد هستید یا سوالاتی در این باره دارید، متخصصان با تجربه و با سابقه ی متارک میتوانند به شما برای انتخاب و حاصل شدن بهترین نتیجه، کمک کنند.

برآورد هزینه:

قیمت انواع لوور یا شیدر بسیار متفاوت است و نمیتوان هزینه ی ثابتی برای آن در نظر گرفت.

البته ممکن است راهنمایی های کلی در این باره وجود داشته باشد (برای مثال قیمت لوور مستطیلی به نسبت لوور یا شیدرهای دیگر، پایین تر است) اما به طور کلی هزینه ی آفتاب گیر یا شیدرها بسته به متریال مورد استفاده، نوع طراحی، کیفیت متریال به کار رفته یا وزن آن میتواند متفاوت باشد.

البته که نباید به بحث هزینه، یک بعدی نگاه کرد چرا که گاهی ممکن است قیمت آلیاژهای به کار رفته در بعضی شیدر یا لوورها بیشتر باشد اما مقاومت و پایداری آن تا سالیان سال، باعث شود گزینه ی مقرون به صرفه تری در مقابل انواع دیگر که به ظاهر قیمت کمتری دارند، باشد.

سخن آخر اینکه:

استفاده از لوورها سابقه ای طولانی دارد و در تمام این دوران ها، استفاده از شیدرها مزیت های زیادی به همراه داشته است. امروزه شیدر ها علاوه بر نقش های کاربردی بسیار مورد توجه طراحان و معماران قرار گرفته اند چرا که تا حد زیادی به زیباتر شدن ساختمان ها نیز کمک میکنند.

در آخر اینکه قرار گرفتن زیبایی در کنار کارایی، میتواند دلیل قانع کننده ای برای استفاده از شیدر یا لوورها باشد.